Муассисаи давлатии таълимии "Коллеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ"

АРҶГУЗОРӢ БА МУҚАДДАСОТИ МИЛЛӢ

ҚОНУНИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ДАР БОРАИ РАМЗҲОИ ДАВЛАТИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

(Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2007, № 5, моддаи 362; с. 2009, № 9-10, моддаи 551; 2011, с. № 3, м. 162; № 6, м. 451; 2016, № 11, м. 892)

Парчам, Нишон ва Суруди Миллӣ рамзҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошанд.

Қонуни мазкур моҳият ва тартиби истифодаи расмии Парчам, Нишон ва Суруди Миллиро муқаррар мекунад.

Эҳтироми волои Парчам, Нишон ва Суруди Миллӣ, аз он ҷумла аз ёд донистани Суруди Миллӣ, ифтихори миллии ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.

Дар ҳама ҳолат ба рамзҳои давлатӣ бояд тавре муносибат намуд, ки нисбат ба онҳо беҳурматӣ зоҳир нагардад.

Волоияти қонун ва арҷ гузоштан ба муқаддасоти миллӣ қарзи шаҳрвандии ҳар як тоҷику Тоҷикистонист. Муқаддасоти миллӣ аз ҳастии ҳар як миллати соҳибтамаддуни олам гувоҳӣ медиҳад. Боиси хушбахтии мо ҷавонони даврони истиқлол аст, ки дар ин сарзамини биҳиштосо, дар кишвари сулҳу субот умр ба сар мебарем. Соҳибистиқлол будан ва соҳиби ваҳдати хеш будан, яке аз дастовардҳои муҳиммӣ ҷомеаи ҷаҳонӣ маҳсуб меёбад.

Истиқлолият давраи нави эҳёи миллати тоҷик ба шумор меравад. Миллат тавассути даврони мустақилият бо дарки амиқи ватандорӣ бо эъмори давлати дунявӣ ва демократӣ иқдом намуд.

Ҳамчунин буд, ки 6-уми ноябри соли 1994 бори нахуст Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон бо тариқи раъйпурсии умумихалқӣ аз ҷониби мардум қабул гардид. Ин шиносномаи миллат роҳи рушди минбаъдаи давлати Тоҷикистонро муайян намуда, ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандонро кафолат дод. Баъди таъсиси Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон рамзҳои давлатӣ низ тасдиқ карда шуданд. Тоҷикистони ҷавону тозабунёд, баъди ба даст овардани истиқлолият соҳиби Парчам, Нишон ва Суруди миллии хеш гардид. Ин воқеаи таърихиро халқи тоҷик бо ризоияти том истиқбол намуд.

Мавриди зикр аст, ки шоири маъруфи халқи тоҷик Мумин Қаноат бо ёдоварӣ аз солҳои пас аз пошхӯрии Иттиҳоди Шӯравӣ зикр намуданд, ки ҳанӯз дар соли 1991, қабл аз ба қудрат расидани президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон  муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар назди Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон барои муайян кардани рамзҳои давлатдорӣ дар асоси манфиатҳои миллии мардуми Тоҷикистон комиссия таъсис дода шуда буд.

«Бо супориши Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон барои тасвири рамзҳои миллӣ Парчам, Нишон ва навиштани матни Суруди миллӣ шоирону рассомон ҷалб карда шуда буданд. Ҳамаи ин рамзҳо дар иҷлосияи Хуҷанд расман тасдиқ шуданд. Маҳз дар ҳамин иҷлосия муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон роҳбари кишвар интихоб шуд ва дар он ҷо бори аввал парчами миллиро бӯсид».

Парчами Тоҷикистон ин нишони аввалини давлати мустақили Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад, ки 24-уми ноябри соли 1992 қабулу расман тасдиқ карда шудааст. Парчами Тоҷикистон иборат аз рангҳои сурх (аз ҳама боло), сафед (дар мобайн) ва ранги сабз (аз ҳама поён) мебошад, ки таносубашон  мутаносибан 2:3:2. мебошад. Дар порчаи сафеди мобайнии Парчами Тоҷикистон расми тоҷи тиллоии дорои 5 қуллаи нимдавраи ситорадор ҷойгир шудааст.

Асосгузори сулҳу ваҳдат – Пешвои миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар паёми 23 ноябри соли 2010 ба ифтихори Рӯзи Парчами Тоҷикистон маънои рангҳои Парчами давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистонро чунин шарҳ додаанд:

«Рангҳои Парчами миллии мо давраи таърихии мардуми Тоҷикистон, арзишҳои фарҳангу сиёсати миллиро ифода мекунанд. Ранги сурх рамзи мубориза, фидокории халқ аз баҳри озодӣ ва истиқлолият, ранги сафед рамзи бахту саодат, саъю кӯшиш ва умед, ранги сабз рамзи шукуфоӣ, сарбаландӣ ва сарсабзӣ мебошад. Дар байни Парчам тасвири тоҷ ва ҳафт ситора мавҷуд аст, ки нишона аз умқи таърихии давлатдории Тоҷикистони соҳибистиқлол аст».

Боиси ифтихори мо тоҷикон аст, ки яке аз баландтарин Парчам дар рӯйи дунё дар шаҳри Душанбе, дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷойгир буда, баландии он 165 м ва андозаии матоъ 30 м буда, дарозии он 60м -ро дар бар мегирад, ки он дар китоби рекордҳои Гиннес дарҷ гардидааст.

Рӯзи Парчами давлатии Тоҷикистон яке аз идҳои расман муқарраршуда дар Тоҷикистон маҳсуб меёбад. Он 24 ноябри соли 2009 бо фармони раиси Ҷумҳурии Тоҷикистон таъсис ёфта, ҳамасола 24 ноябр таҷлил мешавад.

Нишони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки рамзи истиқлолияти кишвар ба ҳисоб меравад, 28 декабри соли 1993 қабул шудааст.

Дар замони Истиқлолият дар ҷараёни Иҷлосияи 16-уми Шурои Олии ҷумҳурӣ ҳангоми қабули нишони давлатӣ, ки акси шер дошт, баҳсҳои зиёд сурат гирифт. Онро вакилон пазируфтанд, вале дар моҳи декабри соли 1993 он акс аз нишон бардошта шуда, ба ҷойи он нишони кунунии давлатӣ аз тасвири тоҷ, ҳафт ситора, хуршеди тобон, кӯҳҳои сарбаланд, китоби бозшуда дар болои курсӣ, хӯшаҳои гандум ва шохаҳои шукуфтаи пахта қабул гардид.

Нишони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон иборат аст аз тасвири тоҷи тансиқшуда ва нимдоира аз ҳафт ситорае, ки бо нурҳои офтоби аз паси кӯҳҳои барфпӯш тулӯъкунанда рӯйи онро гирифтааст ва бо чанбаре оро ёфтааст, ки атрофашро аз тарафи рост хӯшаҳои гандум ва аз тарафи чап шохаҳои пахтаи шукуфон иҳота кардааст. Болои чанбара бо тасмаи сераха печонда шуда, дар қисми поён рӯйи курсӣ китоби боз ҷой гирифтааст.

Нишони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ранга буда, тоҷ, офтоб, куҳҳо, хӯшаҳои гандум, китоб ва курсӣ бо зарҳал тасвир ёфта, появу баргҳои ниҳолҳои пахта сабз, рахҳои тасмаҳо сурх, сафед ва сабз буда, муқоваи китоб сурх мебошад.

Тасвири кӯҳҳои сарбаланд-ишора ба куҳсор будани мамлакат, шуълаҳои офтоб-нишонаи иқлими офтобӣ будани кишвар ва шаҳодати нури зиёд ва равшаниву шукуфоӣ, тоҷи заррин-рамзи фарру шукуҳ бар сари миллат ва ҳафт ситора-гувоҳи ҳафт иқлим ва орзуву омоли нек ба сӯйи ояндаи ободу осуда мебошанд.

Ҳамзамон, бо ин хӯшаҳои гандум ва ниҳоли пахтаи бо парчами кишвар печонидашуда ҳамчун нишонаи ризқу баракат, сарсабзиву пояндагии миллату давлат ва китоби бозшуда чун гувоҳи хиради азалии миллати куҳанбунёди мо аз таъриху тамаддун ва аҷргузорӣ ба илму дониш шаҳодат медиҳад.

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронии худ дар маросими ифтитоҳии муҷассамаи Нишони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон (25 августи 2011) таъкид намуданд: «Мо бояд аз истиқлолият ва муқаддасоти миллии Ватан, аз ҷумла аз Нишон, Парчам ва Суруди миллии озодиву соҳибихтиёрӣ шукрона кунем, ҳамеша дар хотир дошта бошем, ки бидуни ин муқаддасоту рамзҳо мо давлату миллати худро дар ҷомеаи ҷаҳонӣ муаррифӣ карда наметавонем. Рамзҳои давлатӣ, моликият ва ифтихори миллии мо буда, аз истиқлолияти давлатӣ шаҳодат медиҳанд, шаъну шарафи миллӣ ва ватандӯстии шоистаро таҷассум менамоянд».

Суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон 7 сентябри соли 1994, баъди се соли истиқлолияти Тоҷикистон пас аз фурӯпошии Иттиҳоди Шӯравӣ тасвиб шуд. Аз соли 1946 то соли 1994 Суруди миллии кишвар, Суруди миллии ҶШС Тоҷикистон буд. Муаллифи матни Суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон шоири халқии Тоҷикистон Гулназар Келдӣ мебошад. Оҳанги  Суруди миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз  суруди миллии ҶШС Тоҷикистон гирифта шудааст, ки оҳанги онро композитори шӯравӣ Сулаймон Юдаков соли 1946 навишта буд. Дар Суруди миллӣ муҳаббати бузург нисбат ба Ватан, ифтихор аз он, баҳри Ватан ҳамеша омода будан, орзуи гарму ҷушони гул-гул шукуфоии он таҷассум ёфтааст.

Дар низомномаи Суруди Миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон қайд шудааст:

Суруди Миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон рамзи давлати соҳибихтиёр, демократӣ, ҳуқуқбунёд, дунявӣ ва ягона, ифодагари дӯстии пойдори ҳамаи халқу миллатҳои кишвар мебошад. Эҳтироми воло ва донистани Суруди Миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон вазифаи муқаддаси ҳар як шаҳрванди кишвар аст.

Боиси ифтихори кулли мардуми шарафманди Тоҷикистон бояд бошад, ки маҳз ба шарофати соҳибистиқлолӣ, аниқтараш бо талошҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон имрӯз Тоҷикистонро дар арсаи байналмиллалӣ мешиносанду этироф менамоянд. Дар ҳоле ки дар гӯшаву канори ин сайёраи бузург халқу мардуми зиёде умр ба сар мебаранд, ки на ному нишони аниқ, на давлату миллат, на истиқлолияту озодӣ доранд, ҳамеша дар зери тобеияти халқу миллатҳои абарқудрат зиндагии ғуломона мегузаронанд ва ҳеҷ гуна имконияти интихобу озодандешӣ надоранд ва дар талошу орзуи ин рӯзҳо ҳастанд. Имрӯз мо бояд шукри ин неъматро ба ҷо оварем ва ҳамчун узви дилсӯзи ин ҷомеа барои дар доираи қонунгузории амалкунанда ва бо дарки масъулияти баланд ба муқаддасоти миллии хеш арҷгузор бошем.

REFERENCE TO THE NATIONAL SACRAMENTS

The rule of law and respect for national sanctity is the civic duty of every Tajik people. National sacraments testify to the existence of every civilized nation of the world. The reason for our happiness is the youth of independence time, that we live in this heavenly land, in the country of peace and stability. Being independent and having one’s own unity is considered one of the most important achievements of the international community.

On November 6, 1994, the Constitution of the Republic of Tajikistan was adopted by the people for the first time through a national referendum. This passport of the nation determined the way of further development of the Tajik state and guaranteed the rights and freedoms of the citizens. After the establishment of the Government of the Republic of Tajikistan, state symbols were also approved. After gaining independence, young and fresh Tajikistan got its own Flag, Emblem and National Anthem. This historical event was welcomed by the Tajik people with full approval.

The flag of Tajikistan is the first sign of the independent state of the Republic of Tajikistan, which was adopted and officially approved on November 24, 1992.

The state emblem of the Republic of Tajikistan, which is a symbol of the country’s independence, was adopted on December 28, 1993.

The national anthem of the Republic of Tajikistan was approved on September 7, 1994, three years after the independence of Tajikistan after the collapse of the Soviet Union.

It should be a matter of pride for all the honorable people of Tajikistan that thanks to independence, more precisely, with the efforts of the founder of peace and national unity – the leader of the nation, the President of the Republic of Tajikistan, Emomali Rahmon, today Tajikistan is known and recognized in the international arena. While there are many peoples living in the corners of this great planet, who have no clear name, no state, no nation, no independence and freedom, they always live a slave life under the subjugation of powerful peoples and nations and have no opportunity to choose and think freely. they are striving and dreaming these days. Today, we should be thankful for this gift and as compassionate members of this society, we should pay tribute to our national sanctity within the framework of the current legislation and with the understanding of high responsibility.

Ахмедова А.А омӯзгори кафедраи забони англисӣ.
Akhmedova A. A. teacher of the English language department.

Шарҳ додан

Суроғаи почтаи электронии шумо нашр карда намешавад.