Хонандагони азиз, дар ҷаҳони муосири мо шабакаҳои иҷтимоӣ як ҷузъи ҷудонашавандаи ҳаёти ҷавонон гардида, ба онҳо имкони муошират, мубодилаи иттилоот ва пайдо кардани дӯстони навро фароҳам меоварад. Бо вуҷуди ин, мо наметавонем паҳлӯи манфии ин ҷаҳони виртуалиро сарфи назар кунем. Дар ин мақола ҳамчун педагог тасимим гирифтем, ки таваҷҷӯҳи шуморо ба нақши шабакаҳои иҷтимоӣ ҳамчун паҳнкунандаи ақидаҳои ифротгароӣ миёни ҷавонон ҷалб намоем. Далелҳо оварда шуда, тавсияҳо дода мешаванд, ки махсусан барои донишҷӯёни коллеҷи тиббии мо мувофиқанд.

Пажӯҳишҳо нишон медиҳанд, ки шабакаҳои иҷтимоӣ дар густариши ақидаҳои ифротгароӣ миёни ҷавонон нақши муҳим доранд. Ҷавонон дар ҷустуҷӯи мавқеъ дар ҷомеа ва ҳувияти худ, бахусус ба таблиғ ва тақаллуб осебпазир мешаванд, ки метавонад боиси ифротгароӣ шавад. Гурӯҳҳои ифротгаро барои ҷалби ҷонибдорони нав ва паҳн кардани ғояҳои худ аз шабакаҳои иҷтимоӣ фаъолона истифода мебаранд.

Яке аз сабабҳои ин паҳншавии ақидаҳои ифротгароӣ филтркунии алгоритмии мундариҷаи аз ҷониби шабакаҳои иҷтимоӣ истифодашаванда мебошад. Алгоритмҳое, ки муайян мекунанд, ки кадом мундариҷа ба корбар нишон дода мешавад, метавонанд ҳубобҳои иттилоотиро эҷод кунанд, ки дар он ҷавонон танҳо мундариҷаеро мебинанд, ки ба эътиқоди онҳо мувофиқат кунад. Ин метавонад ақидаҳои радикалиро тақвият бахшад ва онҳоро аз гуногунии афкор ва дидгоҳҳо ҷудо кунад.

Барои муқовимат бо ин падида чӣ кор бояд кард? Аввалан, зарурати баланд бардоштани сатҳи огоҳии донишҷӯён дар бораи хатарҳои марбут ба ғояҳои ифротӣ ба миён меояд. Барномаҳои таълимие бояд таҳия ва пешкаш ба хонандагон карда шавад, ки ба донишҷӯён дар рушди тафаккури интиқодӣ ва таҳлили иттилоот кӯмак расонанд ва ба онҳо барои фарқ кардани далел аз манипулятсия таълим диҳанд.

Дуввум ин, ки мо бояд фаъолона дар раванди мубориза алайҳи ғояҳои ифротӣ дар фазои шабакаҳои иҷтимоӣ пайваст шавем. Муассисаҳои таълимиро мебояд сиёсати амнияти қатъӣ ва модератсияи мундариҷавии иттилооти манзургаштаро дар фазои иттилоотӣ нигоҳ дошта, садди роҳи паҳншавии ақидаҳои ҷомеаҳои ифротӣ ва аккаунтҳои таблиғотиро пешгирӣ намоянд.

Ниҳоят, муҳим аст, ки дар дохили таълимгоҳҳо муҳити мусоид ва рӯҳбаландкунанда фароҳам оварда шавад. Мо бояд ба донишҷӯён имконият фароҳам орем, ки мавзӯъҳои душворро муҳокима кунанд, андешаҳои худро баён кунанд ва роҳҳои ҳалли созандаро ҷустуҷӯ кунанд. Гуфтугӯи ошкоро ва ҳамкории донишҷӯён ва омӯзгорон ба фароҳам овардани фазои эҳтиром ва ҳамдигарфаҳмӣ мусоидат мекунад.

Хулоса, шабакаҳои иҷтимоӣ дар паҳншавии ақидаҳои ифротгароӣ миёни ҷавонон нақши муҳим доранд. Бо вуҷуди ин, мо ҳамчун як муассисаи таълимӣ метавонем бо ин падида мубориза барем. Баланд бардоштани маърифати донишҷўён, иштироки фаъолона дар мубориза алайҳи ифротгароӣ дар шабакаҳои иҷтимоӣ ва фароҳам овардани фазои мусоид дар дохили таълимгоҳ тавсияҳои калидӣ барои рафъи ин мушкилот ва эҷоди муносибати масъулиятшиносу огоҳона ба истифодаи шабакаҳои иҷтимоӣ дар байни ҷавонони мо мебошад.

Шарифзода Фаррухи Боймурод – мудири кафедраи
“Асабшиносӣ, ёрии паллиативӣ ва асосҳои равоншиносӣ”-и
МДТ “Коллеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ”