«Модар азизтарин вуҷуди рӯи замин мебошад ва зиндагӣ аз нафаси гарму дилнавози ӯ оғоз мегирад. Мо вуҷуди муқаддаси модарро аз аввалин лаҳзаҳои ҳаёт то дами вопасин фаромӯш намекунем, чун ӯ ҳангоми шодиву нишот ва ғаму андӯҳи зиндагӣ ҳамеша ҳамроҳи мост» (Эмомалӣ Раҳмон)

Обрӯи аҳли дин аз хоки пои модар аст.

Ҳарчи дорад ин ҷамоат аз дуои модар аст.

Он чӣ дар васфи биҳишт фармуд Қуръони Карим

Соҳиби Қуръон бигуфто, зери пои модар аст.

Модар неъмати ноёб, сарчашмаи мусаффои меҳру муҳаббат баҳри башарият аст. Маҳз, самимият, меҳру муҳаббати бекарон ва навозиши инсонгаронаи ӯ моро ба оламу одам ҳамчун инсон ошно сохт. Мо дар канори модар бо олами рангини кӯдакӣ ба воя расида, дарси одамгарию ватандӯстӣ ва меҳру садоқатро меомӯзем.

Тифлию домони модар хуш биҳиште будааст, Чун ба пои худ равон гаштем, саргардон шудем.

Ривоят мекунанд, ки Худованд накҳат аз гул, нӯш аз ангубин, гармӣ аз Офтоб, тароват аз борон, шукӯҳ аз осмон, борандагӣ аз абр, равшанӣ аз субҳ, зебоӣ аз баҳору хушилҳонӣ аз андалебро қатра-қатра ҷамъ оварду занро офарид, то ҷаҳонро равшану инсониятро хушбахт гардонад.  Дар ҳақиқат зан-модар мӯъҷизаи парвардигор аст. Худованд ба зан зебоӣ, иффат, дилрабоӣ, шуҷоат, садоқату ҳунармандӣ, меҳру муҳаббат, наслофарӣ ва фариштахӯиро эҳдо кардааст.

Аё модар, мадори ман ту будӣ, Гули аввалбаҳори ман ту будӣ. Нахушкад чашмаи шеъру сурудам, Зи бас сарчашмадори ман ту будӣ.

Зан-модар офарандаи ҳастии зиндагӣ буда, аз ҳама ноёбтарину азизтарин шахс дар олами ҳастӣ мебошад. Меҳри беҳамтои модар ба монанди хуршеди оламафрӯз аст, ки ба тамоми олам саховатмандона нур мепошад, ишқу муҳаббати поки модар ба мисоли чашмаҳо ва дарёчаи пурҷӯшу хурушест, ки дашту биёбон ва бодияро гулистоне мекунад, ки инсоният аз он ҳаловату таровати хосаеро ба худ мегирад. Зеботарину гуворотарин ва азизтарин сухан ин каломи Модар мебошад. Модар ту болои дилу дидаи мо фарзандонӣ! Таҳти ин панҷ ҳарф чӣ қадар меҳру муҳаббат, хушгуфторию хушрафторӣ, бузургиву нақши хоксорӣ, ишқу садоқат ва дилбастагиву дилдодагӣ бо қалби саршор аз меҳру муҳаббат нуҳуфтааст. Дар дунё муқаддастар ва пуртуғёнтар аз модар дида ганҷинаи ноёбе нест ва тамоми ҳастии вуҷуди мо аз модар аст, маҳз бо туфайли модар мо ба дунё омада, одам ном гирифтем. Аз ин ҷост, ки мо ӯро муқаддас мешуморему дар лаҳзаҳои душвортарин номашро ба забон мегирему мегӯем: Модар! Модарҷон! Меҳру муҳаббати самимии модар ва шабзиндадориҳои модар-ин ҳамаро бо ҳеҷ чиз баробар натавон кард. Модар аст, ки мо арзи ҳасти дорем. Кист он касе, ки суруди «алла»-и модарро нашунида бошад, аз шири сафеди ӯ баҳра наёфта бошад ва аз гармии меҳру муҳаббати ноком гашта бошад. Модар! Ту чашмаи умед ва ҳаёти инсоният ҳастӣ ва ҳаёти инсон ба ту вобастагии ногусастанӣ дорад.

Ҷаҳонсозу ҷаҳонороӣ, эй зан, Сутуни гунбади миноӣ, эй зан. На танҳо қалъаи дилҳоӣ, эй зан, Ки ҳатто қалъаи дунёӣ, эй зан.

Зан ҳамчун шахси фарҳангсозу тарбияткунанда агар худ аз воқеияти ҳаёт ва ҷомеа огоҳу бохабар бошад, фарзандон, аҳли оила ва пайвандони худро тарзе тарбият мекунад, ки онҳо ба самти ҷомеаи пешрафта қадам ниҳанд.(Эмомалӣ Раҳмон)

 Вожаи Модар калимае мебошад, ки дар тамоми забонҳои олам якранг бо садои оҳанги навозишкорона танинандоз аст. Новобаста аз сину сол инсон барои ӯ меҳру муҳаббати модар-навозишу нигоҳи вай зарур аст, чунки ягона меҳри беандозаи модар метавонад, ки моро ба олами маони раҳсипору ҳомӣ бошад. Ҳар қадаре, ки муҳаббати кас ба модар зиёд бошад, ҳаёт ҳамон қадар фараҳбахшу дурахшонтару самими- тар мегардад. Модар! Бе ту ҳеҷ баҳоре зебо ва ҳеҷ тирамоҳе пурфайзу баракат нахоҳад гашт. Модар-зан аст. Зан бошад, олиҳаи ҳусну малоҳат ва симои хонадон аст. Адибону олимону шоирон ва бузургону фарзонагони дунё дар васфи зан-модар бисёр суханҳои меҳрбор ва нотакрор гуфтаанд. Ҳамаи ашёи олам зебост, аммо модар аз тамоми мавҷудоти олам зеботару волотару ноёбтар аст. Хушбахтона имрӯз соҳае нест, ки дар он занҳо кору пайкор надошта бошанд ва дар ҷамъияти имрӯза занон дар баробари мардҳо истода кору меҳнат мекунанду мамлакат аз дасти онҳо гулгулшукуфон мегардад.

Воқеан мо дар зиндагӣ ҳеҷ гоҳ наметавонем муҳаббате беҳтар аз ҳақиқиву самимитар аз муҳаббати модари худ дарёбем. Аз ин лиҳоз, Модар на танҳо азизтарин шахс барои ҳар як фарзанд, балки гаронбаҳотарин сарвати ҳар як халқу миллат ба шумор меравад.

 То пои равон доред,сад шукри Худо гӯед,  То нимаи нон доред,сад шукри Худо гӯед.  Аз ганҷи ҳама дунё,болотару волотар,  Чун модари ҷон доред,сад шукри Худо гуед!

Аз рӯзи таваллуди башарият дар васфи зан бузургон дар китобҳову мақолаҳо навиштаанду боз менависанд ва хоҳанд навишт. Ӯ чун модар мавҷуди муқаддасест, ки ҳамаи адибону донишмандон ва бузургони олам аз домани поки модар ба дунё омада, бо шири равонбахшаш ба воя расиданд. Бузургӣ ва мақоми зан–модар дар ислом бисёр баланд буда, дар Қуръони Карим сураи чаҳорум бо номи «Нисо» (занон) нозил шудааст. Дар яке аз ҳадисҳо Паёмбар таъкид кардааст, ки «Ҳурмат кунед модаратонро, ҳурмат кунед, модаратонро, ҳурмат кунед модаратонро, баъд аз он падаратонро» ва «биҳишт зери қудуми модарон аст». Ин ва дигар андеша аз мақоми баланди Модар дар ҷамоаи суннатии ниёгони мо ҳикоят доранд.

Эй хона Худо, ба мулку манзил, модар, Аз нури Худо гирифта қандил, модар. Ман кашфи бузургият бикардам, ки тӯи Аз баъди Худо бузург дар дил модар.

Модар беҳтарин муъҷизаи олам дар рӯи замин буда, ба ӯ зебоӣ, иффат, дилрабоӣ, шуҷоат, садоқату ҳунармандӣ, меҳру муҳаббат, наслофарӣ ва фариштахӯиро эҳдо шудааст. Дар хонадоне, ки меҳру муҳаббат, қадру манзалат ва навозиши модар зиёд бошад дар он хонадон файзу нусрат ва баракот зиёд мегардад. Таърихи инсоният исбот менамояд, ки Зан – Модар бо иродаву дурандешӣ, хирадмандиву заковат, донишмандиву истеъдод бо ҳидояту пайкори хеш метавонистанд зиндагии худу атрофиёнашонро мунаввар ва ақлу заковат, иродаву фазилат ва маърифату фарҳанги оиладорӣ, сутуни давлат ва пойдевори зиндагии ҳар хонадонро устувор созанд.

Занонро гар зӣ дониш зеваре ҳаст, Умеди рӯзгори беҳтаре ҳаст. Агарчӣ аз занон пайғамбаре нест, Ҳама пайғамбаронро модаре ҳаст.

Дар ҳақиқат Зан-Модар оинаи ҷомеа аст. Қалби пурэҳсоси Зан-Модар саршори меҳру вафо буда дар эмори ҷомеаи навин нақши созандае дорад. Худшиносии миллӣ, маърифати баланд, меҳнатдустӣ, фарҳанги оиладорӣ ва дурандешиву озодфикрӣ калиди бахту саодат ва роҳ ба сӯи комёбиҳо мебошад.

Хулоса Зан – Модар оинаи беғубор, инъикоси симои зоҳирӣ ва ботинии ҳар давлату миллат аст, сатҳи хираду маърифати миллату давлатро таҷассум менамояд. Тарбияи насли навраси имрӯза  пойдевори ояндаи ҷомеаи мо мебошад. Ба назари инҷониб, Рӯзи Модарон – ин иди ҳар як инсон ва ҳар як хонавода аст ва бешак дар тарбияи аҳли ҷомеа нақши муҳим мебозад. Зеро модар аст, ки олами мо хушу гуворову пурнишот аст. Модар аст, ки зиндагӣ зебост. Ин рӯзи саид, рӯзи гулафшони муаттари баҳори нозанин инсонҳоро бори дигар ба бузургдошти Зан- Модар, ба эҳтирому гиромидошти шахси азизтарини ҳар кадоми мо ҳидоят месозад. Мо имрӯзи фараҳбахшро бо як ҷаҳон шодию фараҳ, хушҳоливу хушнудӣ, истиқбол мегирем, пос доштану иззату эҳтироми Зан-Модар ва арҷ гузоштан ба мақому манзалати ӯро қарзи муқаддаси худ мешуморем, бо модарони некному хирадманду поктиннату нексиришти худ сари ифтихор дорем.

Аз мавриди муносиб истифода бурда ҳамаи модарону бонувони кишвар, дар симои онҳо Роҳбари бениҳоят арзандаи  Муассисаи Давлатии Таълимии “Коллеҷи тиббии ҷумҳуриявӣ” Муаллимаи азиз ва гиромиқадр номзади илҳои тиб, муҳтарама Ашуриён Шаҳло Сайфуллозода, ки дар фаъолияти имрӯзаи худ баҳри омодасозии мутахассисони болаёқатӣ  соҳаи тиб тамоми кӯшишҳои худро  харҷ карда истодаанд, бо фарорасии иди баҳору зебоӣ-Рӯзи модарон самимона шодбош гуфта, барояшон беҳтарин хушиҳои рӯзгорро таманно менамоям. Бигзор зебоӣ,фазилату меҳрубонӣ, табассуми латиф, хушбахтӣ ва осоиштагӣ ҳамеша ҳамдаму ҳамсафари доимиашон бошад ва дар бунёди Тоҷикистони соҳибистиқлолу демократӣ, дунявӣ ва ҳуқуқбунёд саҳм гузошта, фарзандҳои зебою фозил ба воя расонанд.

Дар ҷаҳони меҳрубонӣ беназирӣ, модарам,

Дар диёри бовафоён ту амирӣ, модарам,

Имтиҳони маргро дар зиндагӣ, биспурдаи,

Зиндагибахшандаӣ, ҳаргиз намирӣ, модарам.

Муборак бод, Рӯзи модарон ба Шумо

модарону бонувони арҷманд!

Мунаваров Беҳруз Абдулазизович

Ассистенти кафедраи “Асабшиносӣ,

ёрии паллиативӣ ва асосҳои равоншиносӣ”

Табиби бемориҳои дил